İstihdam Odaklı Yeni Bir Mesleki Ve Teknik Eğitim Modeli Tasarımı

GİRİŞ:

Türkiye’deki mesleki ve teknik eğitim sisteminin sorunları, nitelikli insan gücü yetiştirme ihtiyacı ve mesleki ve teknik eğitimin her kademesine iş piyasasının aktif katılımının sağlandığı, istihdam odaklı yeni bir mesleki ve teknik eğitim modeli ülkemiz için bir zorunluluktur.

Mesleki ve teknik eğitimin, iş piyasasına insan kaynağı yetiştirme, insan kaynaklarının becerilerini iş piyasasının talepleri doğrultusunda geliştirme, iş piyasasının mesleki ve teknik eğitime katılımını sağlama ve istihdamı arttırma gibi birçok işlevi sayılabilir.

Ülkemizde birçok işveren, mesleki ve teknik eğitim almış nitelikli işgücü ihtiyacı bulunduğunu ancak aradığı özellikte elemanı bulamadığını ifade ederken, birçok insanımız da çalışabileceği bir iş bulamamaktan şikâyetçidir.

Ülkemizin nitelikli işgücü ihtiyacının karşılanması için sektörün taleplerine kulak veren bir Milli Eğitim Bakanlığı, sektörle etkili işbirliğini öngören yeni mesleki ve teknik eğitim modelinin hayata geçirmesi oldukça önem arz etmektedir.

Günümüz teknolojisindeki hızlı gelişmeler mesleki ve teknik eğitim modelimizin yeniden gözden geçirilmesini gerekli kılmaktadır. Türkiye’deki mesleki eğitim sistemi kalıplaşmış eğitim sistemi anlayışıyla devam ettiği için bu liselere giden ve mezun olan öğrencilerin günümüz ihtiyaçlarını ve iş piyasasının taleplerini karşılayamamaktadır. Mesleki eğitim sistemiiçindeki yöneticiler, öğretmenler, okullar teknolojik gelişmelere ve iş piyasası taleplerine ayak uyduramadığından bu okullardaki öğrencilerin başarı seviyesi düşük ve sektörün ihtiyaçlarını karşılamamasına neden olmaktadır.

Bu çalışmada Türkiye’deki mesleki ve teknik eğitim faaliyetlerinin her aşamasına iş piyasasının aktif katılımı ile günümüzdeki ve gelecekteki ihtiyaçları karşılayacak istihdam odaklı yeni bir mesleki ve teknik eğitim modeli tasarlanmıştır.

MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİMLE İLGİLİ TESPİT EDİLEN OLUMSUZLUKLAR

• Mesleki ve teknik eğitimin en önemli problemlerinden biri, merkezi yerleştirme sınav sonuçlarına göre öğrenci alınması,
• Eğitim-sektör işbirliğinin yeterli olmaması,
• Mesleki ve Teknik Eğitime gelen öğrencilerin isteksiz olması,
• Mesleki ve Teknik Eğitimde oluşan olumsuz algı ve örneklerin çoğalması,
• Meslek dersleri öğretmeni yetiştiren fakültelerin ihtiyaçları dikkate almaması,
• Mesleki ve Teknik Eğitimde istihdam edilen öğretmenlerin sektör ile uyumlu bilgi ve beceri eksikliğinin bulunması,
• Milli Eğitim Bakanlığı öğretmen atama kriterlerinin mesleki liyakate bağlı olmaması,
• Milli Eğitim Bakanlığı öğretmen yetiştirme ve hizmet içi eğitim politikasının yeterli olmaması,
• Mesleki ve Teknik Eğitimdeki öğretim programlarının sektör ihtiyaçlarına cevap verecek yeterlilikte olmaması,
• Mezunlarımızın net meslek profilinin ortaya çıkarılmamış olması, buna bağlı olarak kendini ifade edememe ve özgüven eksikliğinin oluşması,
• Mesleki ve teknik eğitim yapısının gelişen teknolojiyle kendini yenileyecek esnekliğe sahip olmaması,
• Mesleki eğitimin sahip olduğu olumsuz algının öğrenci tercihlerini etkiliyor olması,
• Mesleki eğitimin çağın ve sektörün ihtiyaçlarınıkarşılamıyor olması,
• Türkiye’de eğitimle ilgili gelecek perspektifinin net olmaması,
• Öğrencilerin mesleki ve kariyer yönlendirmesinde planlamasının olmaması,
• Rekabetçiliğin yıkıcı etkisinin artacak olması

tespit edilen olumsuzlukların bazılarıdır.

MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİMDE YENİ BİR MODEL VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

• Yönetim

• Kurum idarecileri liyakat, mesleki tecrübe ve mesleki çalışmaları göz önünde bulundurularak seçilmelidir.
• İdareciler (müdür ve müdür yardımcıları) öğretmenlerine çalışmaları ve yaptıkları yönlendirmeler ile her açıdan örnek olmalıdır.
• Mesleki eğitim verebilecek kurumların idari yapıları buna uygun olmalı (Örneğin; mesleki eğitim verecek bir kurumun başında meslek dışı idareci bulunmamalı)

• Öğretmen

• Öğretmenlerin ilk atamaları mesleki yeterliliğe dayalı sınavlarla seçim yapılmalı,
• Öğretmenlerin sektörle işbirliği ve akademik çalışmaları teşvik edilerek imkân sağlanmalı,
• Milli Eğitim Bakanlığı öğretmenler için belirli bölgelerinde kuracağı mükemmeliyet merkezleri eğitim ortamları vasıtasıyla yeniliğe açık günümüz eğitim ve sanayi işbirliğine uygun donanım ve programlarca desteklenen öğretmen yetiştirme akademileri oluşturmalı,
• Öğretmenlere gereken değer verilmelidir sistemin merkezinde lokomotifinin öğretmen olduğu hissettirilmelidir.
• Öğretmenler haftanın her günü okulda olmalı veya okul işletme işbirliği çerçevesinde işletmede bulunmalı çalıştığı ortamdan sorumlu olmalı sistemin dışına çıkmak isteyen heyecanını kayıp etmiş öğretmenlerin 3600 ek gösterge verilerek emekliliğinin önü açılmalıdır.

• Öğrenci

• Mesleki eğitim merkezlerine gelecek öğrenci ve kursiyerlere beceri testlere tabi tutularak mesleğe yönlendirilmelidir.
• Mesleki eğitimde yaş sınırı kaldırılmalı öğrenciler/kursiyerler ihtiyaçları olan program yeterlilikleri kazandıklarında sistemin dışına çıkmalarına müsaade edilmelidir.
• Bazı mesleklerde mesleki eğitim daha erken yaşlarda başlatılmalıdır.

• Öğrencilerin eğitim sistemine girişte veya üst öğrenime devamlarında yetenekleri becerileri değerlendirilmeli objektif kriterler oluşturulmalıdır.
• Öğrencilerin/kursiyerlerin programlara devamında veya üst eğitim ve öğretime devamlarında alan öğretmenlerin yönlendirmeleri öne çıkarılmalı kurulacak bir komisyon marifetiyle oluşturulmalıdır.

• Okul Yapısı

• Meslek eğitim merkezleri şeklinde belirli alanları ve dalları kapsayan bir yapıda kampüsler şeklinde oluşturulmalıdır. Eğitim bölgesi ve sektör istihdam ihtiyaçlarına göre eğitimler verilmelidir.
• Yapılacak merkezlerde alana ait sektörün ihtiyaçlarına cevap verecek yeterlilikleri kazandıracak standart makine teçhizat ve donanımlar sektörle birlikte sağlanmalıdır.
• Bazı programlar için işletmelerin eğitim merkezleri kullanılmalı boya, kimya, asansör, raylı sistemler vb. gibi durumlarda işletmelerle iş birliğinde önü açılmalıdır. Yapılacak ortak program sonucu eğitim alanlar direk işyerine devam etmelidir.
• Merkezlerimizdeki atölye ve laboratuvarlar 7 gün 24 saat eğitim öğretim ve kurs programları için açık olacak şekilde yeniden yapılandırılmalıdır
• Mesleki ve teknik eğitim okulu; ihtiyacı belirle, programı geliştir, kaynakları temin et, öğretimi yürüt, mezunları izle, durumu değerlendir ve gereğini yap şeklinde özetlenebilecek işlevleri sağlıklı bir şekilde yerine getirebilmelidir.

• Program Yapısı

• İş piyasasının ihtiyaçlarını dikkate alan meslek standartlarına ve yeterliliğe dayalı uzmanlar tarafından (Alan öğretmeni o işi yapan meslek elemanı ölçme ve değerlendirme uzmanı pedegog)  hazırlanan modüler yapıda geliştirilen programlar oluşturulmalıdır.
• Mesleki eğitimde sınıf geçme sisteminden vazgeçilerek modül geçmeyi esas alan sertifikaya bağlı kazanımları ölçen ve değerlendiren bir yapıda yeniden oluşturmalıdır.
• Programlar modüler yapıda sisteme giriş ve çıkışlara müsaade eden yapıda oluşturulmalıdır.
• Mesleki ve Teknik Eğitimde bazı meslek dallarında eğitimlerinin kısa kurs programlarıyla yeterlilik kazandırılmalıdır.
• Mesleki ve Teknik Eğitim sadece Milli Eğitim Bakanlığı’nın okulları ile sınırlı kalmamalı, bizzat işyerlerinde üretim ve hizmet süreçleri içerisinde uygulanan, tüm paydaşların etkin ve etken olarak görev ve sorumluluk aldığı bir yapıya oturtulmalıdır.

• Genel şartlar

• Mesleki ve Teknik Eğitimin geleceğin iş piyasası taleplerine cevap verecek şekilde, yeniden yapılanmasını zorunlu hale getirmiştir.
• Ülkemizin sanayi envanteri ortaya çıkarmalı, bölgesel farklılıklar dikkate alınarak iş piyasası ihtiyaç analizleri yapılmalı yetiştirilecek insan gücü profili buna göre oluşturulmalı.
• İnsan gücü eğitim planlamamızı; endüstri içinde eğitim olacak şekilde planlanmalı stratejik eylem planlamalarımız bu doğrultuda yeniden gözden geçirmeli.
• İşyerinde eğitimi, işbaşında eğitimi, çıraklık eğitimini, endüstride eğitimi önemsemeliyiz.
• Mesleki eğitim için okul-sanayi iş birliğinin artırılmalıdır.
• Meslek öğretmenlerinin işletmeler ile diyalog kurmaları sağlanmalı, işletmede mesleki eğitim verilmelidir (Eğitim bölgesi içerisinde bu eğitimler mahalli yapılmalıdır).
• Mesleki teknik gezilere öncelik verilmeli 10-11 sınıflar sektör hakkında bilgilendirilmeli. Nasıl bir nitelikli elemana ihtiyaç var? Sektör bizlerden ne istiyor sorusu sık sık sorularak gelişmeler takip edilmelidir.
• Alan ve dal yeterliliklerinden ortak olanların üzerine esnek modüller alınarak yeterlilikler zenginleştirilmelidir.
• Rehberlik servisinden mesleki eğitimde okul-aile-sektör iş birliği sağlanmalı okul uygun eğitim vermeli aile çocuğunun okulu bitirince nerede hangi ortamda çalışacağını bilmeli buna yönelik rehberlik çalışmaları yapılabilir.
• İdari yapı yüzünden alanlar birbirinden kopmamalı alanlar arasında iş birliğine gidilerek ortak çalışmalar yapılmalıdır.
• Uygulanabilir projelere destek verilerek ortak alan çalışmaları sağlanmalıdır.
• Eğitim kurum yönetici, öğretmen ve diğer personelin teknolojik gelişmeleri takibi sağlanmalıdır.
• Haftalık ders programları öğrencilerimizin çok yoğun okul içerisinde sosyal faaliyet alanları oluşturulmalı ve kullanıma açık olmalı. Öğrencilerimiz bu alanları günün her saatinde kullanmalıdır.

İSTİHDAM ODAKLI YENİ NESİL BİR MESLEKİ EĞİTİM YÖNETİM MODELİ TASARIMI

Yönetim:

• Mesleki Eğitim Yönetim Kurulu

• Milli Eğitim Bakanlığı
  • Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
  • Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
  • Kalkınma Bakanlığı
  • Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
  • Eğitim Sendikaları
  • İşçi Sendikaları
  • İşveren Sendikaları
  • KOSGEB
  • MYK

Mesleki Yönetim Kurulu Görevleri:

• Mesleki Eğitim Üst Politikalarının Belirlenmesi
• Objektif Kriterlere Göre Mesleki Genel Müdürünün Seçilmesi
• Objektif Kriterlere Göre Mesleki Eğitim Genel Müdürlüğü Yönetimini Seçilmesi
• Performans İzlenmesi ve Değerlendirilmesi
  • Hizmet içi eğitim à Yönetici ve öğretmenlere
  • Sertifikasyon ve kariyer basamakları
  • Prim sistemi

Mesleki Yönetim Kuruluna Bağlı Oluşumlar:

• Mesleki Eğitim Genel Müdürlüğü

• Genel Müdür Yardımcısı

• İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı
• İdari Hizmetler Daire Başkanlığı
• Medya ve Tanıtım planlaması Daire Başkanlığı
• Bilgi İşlem Daire Başkanlığı

• Genel Müdür Yardımcısı

• Uluslararası İlişkiler ve Yenilik Dairesi Başkanlığı
• Çağrılı Destek, Araştırma Destek, Teknoloji destek ve Meslek Adamı Destek Programları Daire Başkanlığı

• Genel Müdür Yardımcısı

• Mesleki Eğitim Politikaları Daire Başkanlığı
• Öğretmen Yetiştirme Akademisi ve Hizmetiçi Eğitim Merkezleri Daire Başkanlığı

• Genel Müdür Yardımcısı

• Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı
• Mesleki Yönlendirme Rehberlik ve Kariye Planlama Hizmetleri Daire Başkanlığı
• Öğretim Programları Hazırlama Geliştirme ve Güncelleme Daire Başkanlığı
• Ölçme Değerlendirme ve Belgelendirme Dairesi Başkanlığı

• Genel Müdür Yardımcısı

• İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı
• İç Denetim Daire Başkanlığı
• Hukuk Hizmetleri Daire Başkanlığı

GENEL MÜDÜR YARDIMCISI VE DAİRE BAŞKANLIKLARI GÖREVLERİ

1. Genel Müdür Yardımcısı

Daire başkanlıklarının görevlerini koordineli bir şekilde yürütmesi

İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı Görevleri

• Kurum kültürünün, politika ve prosüdürlerin oluşturulması,
• Kurum hedefinin oluşturulmasında üst yönetimle birlikte hareket edlmesi,
• Kadrolaşma çalışmalarının yapılması ( İş analizleri, iş sınıflandırılması, iş tanımları.),
• Ücret sisteminin kurulması,
• Personel alma kaynaklarını tespit edilmesi,
• Personel seçme yöntemlerinin belirlenmesi,
• Seçilen personelin işe alımı ve oryantasyon eğitimi verilmesi,
• Çalışan personelin sorunlarının çözülmesi,
• Performans değerlendirme sisteminin kurması ve uygulanması,
• Eğitim ve geliştirme programlarını uygulaması,
• Sosyal faaliyetler yaparak personelin kaynaşmasının sağlanması,
• Her türlü uygun motivasyon teorileri üretilmesi,
• Norm kadro iş ve işlemlerinin gerçekleştirilmesi,
• Kadro değişimi ile ilgili iş ve işlemlerin yapılması,
• Çalışma grubu görev alanına giren konularda görüş bildiren genelge ve/veya genel yazıların tasarımı, yazımı ve dağıtımının takip edilmesi,
• Özlük ve sicil dosyası muhafazası ve arşiv hizmetleri verilmesi,
• Emekli Olan Personelin Pasaport İşlemleri, 
•  Öğretmen atama ve yer değiştirme ile ilgili işlemlerin yapılması,

İdari Hizmetler Daire Başkanlığı Görevleri

• Mesleki yönetim kurulu ve genel müdür sekretarya iş ve işlemlerinin yürütülmesini sağlanması,
• Genel müdürlük personelinin idari, mali,  bütçe ve yardımcı hizmet işlerini yürütülmesi,
• Genel müdürlük personeli ile ilgili geçici görevlendirme, yıllık, mazeret, hastalık, doğum, ölüm izni ile gerekli diğer makam onaylarını almak, bir örneğini ilgililere iletmek, kayıtlarını tutmak, görevlendirilen ve ayrılan personelin göreve başlama / ayrılma iş ve işlemlerini yürütülmesi,
• Genel müdürlük personelinin özlük dosyalarını tutmak; maaş, fazla çalışma, geçici görevlendirme yollukları, emekli olanların sürekli görev yollukları ile telefon, faks, kablolu TV, pul mahsubunun tahakkuklarını yapmak, ilgili Bakanlık birimlerine göndermek, bunlarla ilgili kayıtları tutmak,  giyim yardımları ile ilgili iş ve işlemleri takip edilmesi,
• Savunma sekreterliği ile koordine kurmak, olağanüstü hâllerde genel müdürlüğün sorumluluğuna verilen iş ve işlemlerin yürütülmesini sağlayarak ve sonuçlarının takip edilmesi,
• Genel müdürlüğe ait taşınırların kaydını tutmak, eşyaları numaralandırmak, ilgililere zimmetlemek, her sene başında sayım ve kontrollerini yapmak, varsa kullanılamaz nitelikte olanlarla ilgili teknik raporu hazırlamak veya hazırlatmak, taşınır kaydından düşülmesi gereken eşya ile ilgili iş ve işlemleri gerçekleştirilmesi,
• Genel müdürlükte iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin gerekli tedbirlerin alınması,

Medya ve Tanıtım planlaması Daire Başkanlığı Görevleri

• Mesleki ve teknik eğitim ile ilgili  tanıtıcı katalog, kitap, broşür, bülten ve dergi gibi süreli ve süresiz yayınların çıkartılması için gerekli çalışmaların yapılması, basımı ve dağıtımının sağlanması,
• Resmi tören ve toplantıların organizasyonunun gerçekleştirilmesi,
• Basınla ilgili olarak; yerel ve ulusal yazılı basın ve TV’ ler ile ilişki kurarak haftalık, aylık, yıllık basın bültenlerinin hazırlanmasını sağlamak ve mesleki ve teknik eğitimle ilgili haberler hakkında sağlıklı bilgi akışının sağlanması, tanıtımının yapılması, yönetim kurulu ve genel müdürlüğün basın ile olan her türlü ilişkilerini düzenlenmesi,
• Basın haberlerinin toplaması, arşiv yapılması, gerektiğinde bir kitapçık haline getirilmesi, 
• Genel müdürlüğün tüm etkinlik ve çalışmaların Bakanlık içi ve dışındaki kişilere duyurulmasının sağlanması, 
• Halkla ilişkilerle ilgili olarak; genel müdürlük bünyesinde gerçekleştirilmek istenen tüm konferans, panel, sempozyum, gezi vb. faaliyetlerin ve toplantıların organizasyonunun yapılması, bu konuda genel müdürlüğün bütün birimleri ile işbirliği yaparak bu faaliyetlerin bir program dâhilinde gerçekleştirilmesini ve duyurulmasının sağlanması, 
• Genel müdürlüğe gelecek her türlü misafir konuşmacı vb. karşılanması, ağırlanması ve uğurlanmasının sağlanması, bu konuda genel müdürlüğün diğer birimleri ile işbirliği yapılması,

Bilgi İşlem Daire Başkanlığı

• Bilişim alanındaki teknolojik gelişmeleri izlemek, genel müdürlük bilgi teknolojileri politikasını organize ve takip etmesi,
• Genel müdürlük bilgi işlem çalışmalarının ve bu çalışmalardaki gelişmelerin gerektirdiği yazılımların temin edilmesi,
• Kullanılan yazılımların işleyişinin sağlanması ve bakımının yapılması,
• Bilgi derleme ve bunların bilgi işlem sistemlerinde değerlendirilmesi konularında ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılması,
• Bilgi sistemlerinin işletiminin sağlanması,
• Bilgi işlem hizmetlerini kullanan uç kullanıcılarla işbirliği yaparak yazılımların amacına uygun bir şekilde kullanımının organize ve takip edilmesi,
• Bilgi işlem hizmetlerinin genel müdürlük genelinde verimli ve yerinde kullanımının sağlanması,
• Uygun yazılımların üretilmesini ve verimli kullanılmasının temin edilmesi,
• Genel müdürlük veri merkezini (Data Center- DC) kurulması, yönetimi, bakımı, yedeklerinin saklanması,,
• Kesintisiz internet ve veri iletişimini sağlanması,
• Mobil iletişimi sağlanması,
• Güvenlik altyapısını sağlaması,
• E-imza, mobil imza hizmetlerinin takibi ve koordinasyonun sağlanması,
• Genel müdürlük yerel alan, geniş alan ve kablosuz bilgisayar ağlarının ve sisteminin kurulum, çalıştırma, bakım ve teknik destek hizmetlerinin organize edilmesi,

2. Genel Müdür Yardımcısı

Daire başkanlıklarının görevlerini koordineli bir şekilde yürütmesi

Uluslararası İlişkiler ve Yenilik Dairesi Başkanlığı Görevleri

• Çok taraflı ve ikili düzeyde uluslararası işbirliği programlarının oluşturması ve ulusal koordinasyonun yürütülmesi,
• Uluslararası işbirliği projelerinin oluşturulması, desteklenmesini ve uygulamasının sağlanması,
• Bilim insanı ve meslek erbabı değişimi yapılması,
• Ülkemizin bilimsel, teknolojik ve mesleki eğitim platformlarda etkin şekilde temsil edilmesi,
• Mesleki eğitimle ilgili bilim diplomasisi faaliyetlerinin yürütülmesi,
• Dışişleri Bakanlığı ve ilgili kurumlarla işbirliği içinde; ikili ve çoklu ilişkiler kapsamında yabancı heyetlerle yapılan görüşmeleri organizesinin ve koordinesinin sağlanması,
• Uluslararası mesleki eğitimle ilgili bilim, teknoloji ve yenilik anlaşma, protokol, program metinlerinin hazırlanmasına ve imzalanması,
• İkili işbirliği anlaşmaları çerçevesinde mesleki eğitimle ilgili bilim, teknoloji ve yenilik proje taleplerini değerlendirilmesi ve gerçekleştirilmesi,
•  Türk meslek erbaplarının, çeşitli Avrupa araştırma programları, bölgesel örgütler ve uluslararası kuruluşlar tarafından düzenlenen etkinliklere katılımının sağlanması,
• Uluslararası mesleki eğitimle ilgili bilim, teknoloji ve yenilik programlarının izlenmesi, duyurmak ve bu programlara katılım sağlaması,
• Avrupa Birliği Çerçeve Programlarının tanıtılması ve bu programlara katılımın teşvik edilmesi,
• Konusuyla ilgili Avrupa Birliği Çerçeve Program projelerini yürütülmesi,
• Avrupa Birliği Çerçeve Program için verilen mesleki eğitim desteklerini düzenlemesi ve takip edilmesi,
• Projelere ortak bulma çalışmalarına katkı sağlaması,

Çağrılı Destek, Araştırma Destek, Teknoloji destek ve Meslek Adamı Destek Programları Daire Başkanlığı Görevleri

• Çağrılı destek, araştırma destek ve meslek adamı yetiştirme destek programlarının takip edilmesi ve ilgili birimlere destek sağlanması,
• Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin alanlarında bilimsel, teknolojik ve güncel bilgileri edinmesine katkı sağlaması,
• Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin alanlarında yurt içinde ve yurt dışında düzenlenecek olan teorik/uygulamalı kurs ve seminer gibi bilimsel, teknolojik ve güncel eğitim etkinliklerine destek verilmesi,
• Destek programları kapsamında ulusal ve/veya uluslararası Kurum ya da Kuruluşlarla protokol yapılması,
• Başkanlık çağrı duyuruları ile ilgili etkinliklerin desteklenmesine ilişkin her türlü işlemlerin desteklenmesi

Teknoloji Transferi ve Ar-Ge Dairesi Başkanlığı

• Mesleki eğitim ve öğretimde uygulanan yenilik ve gelişmeleri yurt içinde ve yurt dışında takip edilmesi ve değerlendirilmesi,
• Mesleki eğitim ve öğretim programlarını araştırmak, incelemek; söz konusu programların geliştirilmesi, uygulanması ve izlenmesiyle ilgili yeni modeller geliştirilmesi,
• Ulusal ve uluslararası düzeyde öğrenci başarılarının araştırılması, karşılaştırılması ve değerlendirilmesi,
• Mesleki eğitim ve öğretimle ilgili alanlarda araştırma yapılması, araştırma sonuçlarına göre çözüm önerileri geliştirilmesi ve önerilmesi,
• Mesleki eğitimle ilgili konferans, seminer, sempozyum, panel gibi toplantılar düzenlenmesi ve bu toplantılardaki tebliğleri gerektiğinde yayımlaması,
• Mesleki eğitim ve öğretimle ilgili standartları ve kaliteyi geliştirici çalışmalar yapmak ve tekliflerde bulunulması, bu konularda rehberlik ve danışmanlık yapılması,
• Görev alanıyla ilgili konularda gerektiğinde ihtisas komisyonları kurulması ve çalıştırılması,
• Mesleki ve teknik eğitim araştırma ve geliştirme merkezi ile ilgili iş ve işlemlerin yürütülmesi

• Genel Müdür Yardımcısı

Daire başkanlıklarının görevlerini koordineli bir şekilde yürütmesi

Mesleki Eğitim Politikaları Daire Başkanlığı Görevleri

• Mesleki eğitim ve öğretimde politika ve stratejileri geliştirmeye yönelik çalışmaların yapılması,
• Kararlaştırılan politika ve stratejileri ilgili diğer birimlerle işbirliği içerisinde uygulanması,
• Mesleki ve teknik eğitimin yerel, ulusal ve uluslararası ihtiyaçlara uygunluğunu sağlayacak tedbirler almak,
• c)Mesleki eğitimi yaygınlaştıracak ve erişimi artıracak planlama ve geliştirme çalışmalarında bulunulması,
• Mesleki eğitimde imkân ve fırsat eşitliğini artıracak planlama ve geliştirme çalışmalarında bulunulması,
• Mesleki eğitim ile istihdam ilişkisini güçlendirecek politika ve stratejilerin geliştirilmesi
• Mesleki eğitimde planlama ve geliştirme çalışmalarının koordine etdilmesi,
• Yeni politika ve uygulamalarla ilgili yasal düzenlemelerin hazırlanması,
• Genel müdürlük görev alanına giren konularla ilgili mevzuat çalışmalarının yürütülmesi,
• Diğer resmi ve özel kurum ve kuruluşların mevzuat düzenlemelerine ilişkin ilgili birimlerle ile koordineli olarak görüş bildirilmesi,
• Kalkınma planları, hükümet programları, stratejik planlar ve eylem planları ile diğer üst politika belgelerinde görev alanına giren konulara ilişkin çalışmaları ilgili birimlerle koordineli olarak yerine getirilmesi,

Öğretmen Yetiştirme Akademisi ve Hizmet içi Eğitim Merkezleri Daire Başkanlığı Görevleri

• Öğretmen niteliklerinin ve yeterliklerinin belirlenmesi ve geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılması,
• Öğretmen yeterlikleri doğrultusunda öğretmenlerin iş ve başarım düzeylerinin yükseltilmesine yönelik çalışmalar yapılması,
• Oluşturulan politikalar doğrultusunda öğretmen yeterliklerinin belirlenmesi ve geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılması,
• Öğretmenlerin mesleki kariyer basamaklarında yükselme ve ödüllendirilmelerine yönelik çalışmalar yapılması,
• Öğretmenler için yeterliklere dayalı sertifikasyon/belgelendirme sistemi oluşturulması,
• Göreve yeni atanan öğretmenlere yönelik uyum ve adaylık eğitim programları geliştirilmesi,
• Öğretmenlerin hizmetiçi eğitimlerine yönelik hizmetiçi eğitim programlarının hazırlanması,
• Öğretmenlerin hizmetiçi eğitimlerine yönelik ulusal uluslar arası gelişmeleri izlenmesi, değerlendirilmesi ve uygun programlar geliştirilmesi,
• Eğitim programının sonuçlarının ölçülmesi ve değerlendirmesi ve iyileştirici tedbirler alınması,
• Öğretmenlerin hizmetiçi eğitim çalışmalarının yürütülmesi,
• Öğretmenlik mesleğinin algı ve statüsünü yükseltici çalışmalar yapılması,
• Öğretmenlere yönelik bilimsel, sosyal, kültürel faaliyetler düzenlemesi ilgili kurum/kuruluş ve STK’lar  ile işbirliği yapılması,
• Öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumlarıyla işbirliği içinde öğretmen yetiştirme ve mesleki gelişimine yönelik ulusal ve uluslar arası düzeyde seminer, sempozyum, konferans, vb. etkinlikler düzenlenmesi

• Genel Müdür Yardımcısı

Daire başkanlıklarının görevlerini koordineli bir şekilde yürütmesi

Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı Görevleri

• Öğrencilerin okulla bütünleşmesini sağlayacak, aidiyet duygusu ve kurum kültürünü geliştirecek tedbirlerin alınması,
• Öğrencilerin kayıt-kabul, nakil, kontenjan, ödül, disiplin ve başarı değerlendirme ile ilgili iş ve işlemlerin yürütülmesi,
• Okul ve kurumlardaki öğrencilerin yatılılık ve bursluluk uygulamalarıyla ilgili iş ve işlemlerin yürütülmesi,
• Ulusal ve uluslararası alanda yapılacak bilimsel, sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif alanlarda; öğrenci kulübü, toplum hizmeti çalışmaları ve bu kapsamdaki diğer sosyal etkinliklerin usul ve esaslarının belirlenmesi ve uygulanmasının sağlanması,
• Yurt dışından gelen ve mesleki ortaöğretimde öğrenim görecek öğrencilerle ilgili iş ve işlemlerin yürütülmesi,
• Ulusal ve uluslararası öğrenci hareketliliği ile ilgili iş ve işlemlerin yürütülmesi,
• Öğrencilere verilecek belgeler ile ilgili iş ve işlemlerin yürütülmesi,
• Okul sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili iş ve işlemlerin yürütülmesi,
• Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı ve Bakanlık Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile iş birliği yapılması
• Öğrencilerin katıldığı ulusal ve uluslararası yarışmalar ile ilgili iş ve işlemlerin yürütülmesi,
• Okul ve kurumlarla ilgili Bakanlık aleyhine açılan kayıt-kabul, nakil ve geçiş, devamdevamsızlık, sınav ve benzeri davalarla ilgili Hukuk Müşavirliğince talep edilen bilgi ve belgelerin ilgili birimlere gönderilmesi,
• Kalkınma planları, hükümet programları, stratejik planlar ve eylem planları ile diğer üst politika belgelerinde görev alanına giren konulara ilişkin çalışmaları ilgili birimlerle koordineli olarak yerine getirilmesi

Mesleki Yönlendirme,Rehberlik ve Kariye Planlama Hizmetleri Daire Başkanlığı Görevleri

• Okul ve kurumlarda mesleki yönlendirme ve rehberlik ve kariyer planlama hizmetlerinin etkili ve verimli bir şekilde sağlanabilmesi için gerekli tedbirlerin alınması,
• Mesleki yönlendirme, rehberlik ve kariye planlamamerkezlerinin açılması ve kapatılmasıyla ilgili iş ve işlemleri ilgili birimle işbirliği içinde yürütmesi,
• Mesleki yönlendirme, rehberlik ve kariye planlamamerkezlerinin gelişimlerini sağlayıcı çalışmalar yapılması,
• Mesleki yönlendirme, rehberlik ve kariye planlamamerkezlerinin ölçme araçlarının temin edilmesi,
• Psikososyal koruma, önleme ve müdahale ile ilgili iş ve işlemleri yürütülmesi,
• Travma, stres, ihmal, istismar, şiddet, intihar, sigara, alkol ve madde kullanımı vb. konularda ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği içinde çalışmak,
• Görev alanı ile ilgili düzenlenecek olan hizmet içi eğitim kurs ve seminerler ile çalıştaylara katılacak yönetici, kursiyer ve öğretim görevlilerini belirlenmesi,
•  Görev alanlarıyla ilgili projelere destek vermesi,

Öğretim Programları Hazırlama Geliştirme ve Güncelleme Daire Başkanlığı Görevleri

• İş dünyasının ihtiyaç ve beklentilerini göz önüne alarak mesleki eğitimle ilgili öğretim programlarını hazırlanması veya hazırlatılması,
• Modüller, ders kitapları, yardımcı kitaplar, elektronik kitap ve ders içerik standartlarını belirlenmesi,
• Modüller, ders kitapları, yardımcı kitaplar, elektronik kitaplar ve ders içeriklerini hazırlanması veya hazırlatılması,
• Ders kitapları ve eğitim araç-gereçleri ile ilgili araştırma ve geliştirme çalışmaları yapmak, hazırlanan/hazırlatılan ders kitaplarını Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığına sunmak,
• Öğretim programlarını uluslararası standartlarda hazırlanması,
• Hazırlanan taslak meslek standartları ve ulusal yeterliliklere ilişkin görüş bildirilmesi,
• Alan ve dallara göre ölçülebilir/değerlendirilebilir kazanımların tanımlanması,
• Europass sertifika eklerini düzenlenmesi,
• Mesleki eğitim okul ve kurumlarında bugüne kadar uygulanan mesleki öğretim programlarını elektronik ortama aktararak bilgi bankası oluşturması,
• Yurt dışında görülen öğrenimin denkliğine ilişkin program içeriklerinin değerlendirilmesi,
• Öğretim kapsamına alınacak veya çıkarılacak alan ve dalların belirlenmesi,
• Kalkınma planları, hükümet programları, stratejik planlar ve eylem planları ile diğer üst politika belgelerinde görev alanına giren konulara ilişkin çalışmaları ilgili birimlerle koordineli olarak yerine getirilmesi,

Ölçme Değerlendirme ve Belgelendirme Dairesi Başkanlığı Görevleri

• Öğrencilerin ölçme, değerlendirme ve belgelendirilmesine ilişkin faaliyetlerin gerçekleştirilmesi,
• Ölçme ve değerlendirme materyallerinin belirlenmesi,
• Sınav ve belgelendirme kuruluşları ile eğitim akreditasyon kurumlarının yetkilendirilmesi,
• Sınav ve belgelendirme kuruluşlara yönelik rehberlik faaliyetlerini gerçekleştirilmesi,
• Ulusal meslekî yeterlilikler alanındaki eğitim ve öğretim kurumlarının akreditasyonuna ve yabancıların sahip oldukları meslekî yeterlilik sertifikalarının doğrulanmasına ilişkin faaliyetleri gerçekleştirilmesi,
• Çalışma konularıyla ilgili araştırma yapmak, yayın hazırlamak, uygulamalar sonucu elde edilen veriler çerçevesinde sistemde yapılması gereken değişikliklerin tespit edilmesi,
• Alanları ile ilgi proje çalışmalarına destek verilmesi,
• Alanları ile ilgili hizmetiçi eğitim çalışmalarına destek verilmesi

• Genel Müdür Yardımcısı

Daire başkanlıklarının görevlerini koordineli bir şekilde yürütmesi

İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı Görevleri

• Okul, ilçe, il ve ülke düzeyinde yapılan eğitim, öğretim ve yönetim hizmetleri ile ilgili ölçme ve değerlendirme sonuçlarının değerlendirilmesi,
• Temel öğrenme kazanımları doğrultusunda öğrencilerin başarısını izlemek ve değerlendirmek,
• Öğrencilerin okula devam-devamsızlık ve örgün eğitim dışına çıkma oranlarını izlemesi ve değerlendirilmesi raporlanması ve ilgili birimlere sunulması,
• Mezunların iş gücü piyasasına katılımlarının izlenmesi ve değerlendirilmesi,
• Öğrencilerin yükseköğretime geçişlerini izlenmesi ve değerlendirilmesi,
• Öğretim programları ve materyalleri, eğitim araçları ve teknolojisinin kullanımıyla ilgili süreçlerin izlenmesi ve değerlendirilmesi,
• Uygulanan proje ve protokollerin izlenmesi ve değerlendirilmesi ve raporlanması,
• Genel Müdürlük görev alanına ilişkin istatistiklerin tutulması,
• İzleme ve değerlendirme sonuçları hakkında ilgili birimlerin bilgilendirilmesi,
• Kalkınma planları, hükümet programları, stratejik planlar ve eylem planları ile diğer üst politika belgelerinde görev alanına giren konulara ilişkin çalışmaları ilgili birimlerle koordineli olarak yerine getirmesi,

İç Denetim Daire Başkanlığı Görevleri

• Genel müdürlük kaynaklarının ekonomiklik, etkililik ve verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğinin, nesnel risk analizlerine dayalı olarak değerlendirilmesi, rehberlik ve danışmanlık yapılması,
• Genel müdürlüğün kurumsal yönetim, risk yönetimi ve kontrol süreçlerinin etkinlik ve yeterliliğinin değerlendirilmesi,
• Risk analizlerine dayalı iç denetim plan ve programlarının hazırlaması ve geliştirilmesi,
• Denetim ve danışmanlık faaliyetlerinin yürütülmesi,
• İç denetim faaliyetlerinin sonuçları hakkında Yönetim Kuruluna belli aralıklarla bilgi sunulması, iç denetim alanındaki gelişmeler ve en iyi uluslar arası uygulamalar konusunda genel müdür ve yönetim kurulunun bilgilendirilmesi,
• Denetim raporlarının bir örneğini Genel müdürlükte saklanması,
• İç Denetim faaliyeti ve iç denetçilerle ilgili diğer işlemlerin yürütülmesi

Hukuk Hizmetleri Daire Başkanlığı Görevleri

• Genel Müdürlüğün taraf olduğu adli ve idari davalarda, iç ve dış tahkim yargılamasında, icra işlemlerinde ve yargıya intikal eden diğer her türlü hukuki uyuşmazlıklarda idareyi temsil emesi, dava ve icra işlemlerinin vekil sıfatı ile takip edilmesi,
• İdarece hizmet satın alma yoluyla temsil ettirilecek dava ve icra takipleri ve tahkim ile ilgili işlemleri koordine edilmesi izlenmesi ve denetlenmesi,
• İdare hizmetleriyle ilgili olarak diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından hazırlanan mevzuat taslaklarını, idare birimleri tarafından hazırlanan mevzuat taslakları ile düzenlenecek her türlü sözleşme ve şartname taslaklarını, idare ile üçüncü kişiler arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin işleri ve idare birimlerince sorulacak diğer işleri inceleyip hukuki mütalaasını bildirmesi,
• Anlaşmazlıkları önleyici hukuki tedbirleri zamanında alınması, uyuşmazlıkların sulh yoluyla çözümü konusunda mütalaa verilmesi,
• İdarenin amaçlarını daha iyi gerçekleştirmek, mevzuata, plan ve programa uygun çalışmalarını temin etmek amacıyla gerekli hukuki teklifleri hazırlanması,
• Hukuki uyuşmazlık değerlendirme komisyonunun sekretarya hizmetlerini ve idaresince verilen diğer görevlerin yürütülmesi,

İSTİHDAM ODAKLI YENİ NESİL BİR MESLEK LİSESİ OKUL YÖNETİM MODELİ

Yönetim

• İl Mesleki Yönetim Kurulu Üyeleri

• Sektör temsilcileri,
  • İŞKURil müdürlüğü temsilcisi
  • Yerel yönetimler (Belediyeler, İl Özel İdare)
  • Sendika Temsilcileri
  • İl/ilçe müdürlüğü temsilcisi
  • Meslek odaları temsilcileri,
  • KOSGEP İl müdürlüğü Temsicisi
  • Veli/öğrenci/öğretmen

İl Mesleki Yönetim Kurulu Görevleri:

• Objektif kriterlere göre okul müdürlerinin seçilmesi
• Performans değerlendirmesi (360 derece)
  • Hizmet içi eğitim àöğretmenlere
  • Sertifikasyon ve kariyer basamakları
  • Prim sistemi
  • Performans Düşüklüğünde
• Birinci Yılda Birim Okul Değiştirme
• İkinci Yılda Hizmetiçi Eğitime Geri Döndürme

İl Mesleki Yönetim Kurulu’na Bağlı oluşumlar:

• Bağımsız Denetleme Kurulu
• Mesleki Eğitim Sorum İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı

• Mesleki eğitim Planlama Komisyonu
• Performans Değerlendirme Komisyonu
• Uluslararası İlişkiler Teknoloji Transferi Komisyonu
• Öğrenci Rehberlik ve Kariyer Planlama Komisyonu
• Program İnceleme ve Yenileme Komisyonu
• Öğrenci Faaliyetleri ve Sosyal Etkinlik Planlama Komisyonu
• Medya ve Tanıtım Komisyonu
• Okul Müdürü
• Baş Müdür Yardımcısı,
• Teknik müdür Yardımcısı,
• Müdür Yardımcısı,
• Müdür Yardımcısı,
• Kültür Dersleri Öğretmenleri,
• Meslek Dersleri Öğretmenleri

ÖĞRETMEN

• Meslek dersi öğretmenlerinin 3 gün sektörde mesleki gelişmelerinin sağlanması. Sektörde kazandığı deneyime göre eğitmenlerin ücret politikası belirlemek. Ayrıca öğretmenlerin sektör deneyimlerine göre sınıf seviyesinde ders vermesi sağlanması
• Öğretmen seçimi

• Kuruma ilk atanan öğretmenlerin adaylık sürecinde 6 ay zorunlu sektör stajı uygulanması
• Okula atandıktan sonra 1 yıl sektörde çalışması
• Görev süresince sektördeki yenilikleri takip etmek için yılda en az 1 aylık sektörde eğitim alması – çalışması
•  Eğitim ve öğretimin gelişim/değişimi ile ilgili hizmetçi eğitimler alması (sanal eğitimler, bakanlık tarafından verilecek e-eğitimler)
• Eğitimci kalitesinin yükseltilmesi için sektör tecrübesinin artırılması

ÖĞRENCİ

• Öğrencilerin seçimine ilişkin iş ve işlemler

• Mülakat ve beden yeterliliği
  • İlköğretim başarı puanı
  • Dokuzuncu sınıfta direkt alana yerleştirme (sözleşme sigorta girişleri yapılır)
  • Öğrenci danışmanı (okul ve işletmede)
  • Mezuniyet sonrası planlama
• Öğrenci kariyer ofisi

• Kariyer günleri
• Profesyonel sunumları
• Bilgi yetenek testleri
• İşe yerleştirme
  • Sürekli mesleki gelişimi işletme tarafından sağlanması

EĞİTİM – ÖĞRETİM SÜRECİ

• Müfredat
  • Esnek programlar
    • Eğitim 3 dönemden oluşur (mesleğin özelliğine göre toplam süre 1 ile 3 yıl arasında değişir)
  • Genel bilgi derslerin mesleğin gerektirdiği asgari yeterliliklere cevap vermels
  • Girişimcilik dersleri son seneye doğru verilmesi
  • Zorunlu seçmeliler
    • Sosyal etkinlikler
• Sosyal gelişim merkezlerinin müfredata entegre edilmesi, çıktılar doğrultusunda öğrencinin başarı değerlendirilmesinde kullanılması (satranç, sportif faaliyet, müzik aleti) ve projelerde kullanılması
  • Sanat dalı
  • Yabancı dil
  • Sektör uyumlu atölyelerin düzenlenmesi
    • 9.sınıfta işletmeye uyum eğitimlerinin başlaması
    • Okul içinde özel işletmeler ve atölyeler kurulması,
  • Çeşitlendirilmiş öğretim yöntemleri
    • Sanal gerçeklik (VR)
    • E-öğrenme
    • Online eğitim modülleri
  • Eğitim ortamı
    • Merkezi ileri teknoloji laboratuvarları kurulması
    • High-techsimülasyon tırları oluşturulması,
    • Bilgisayar laboratuvarları kurulması(her okulda)
    • İleri teknoloji şehir müzeler  kurulması(teknolojinin tarihi gelişimini izleyebilecekleri)
    • Oyun laboratuvarları kurulması(müfredatın oyunlaştırılması)
  • Öğrencilerin sanat ve artistik alanlarda yan dal eğitimi: Disiplinler arası beslenme (Sanat – teknoloji – bilim)

• Kurumsal, görsel, kurgusal zekayı geliştiren: 12. Sınıfta 2. Dönem çoklu zekayı geliştiren dersler: 3 boyutlu zekâ Uzamsal zekâ. Görsel zekâ derslerinin verilmesi
• Gelişim – bilişim – iletişim
• Tasarım felsefesi
• Sanat kuramları
• Çevre bilinci

• Ölçme değerlendirme

• Yılsonu bağımsız değerlendirme
  • %60 pratik
  • %40 teorik
• Network
  • E-platform (öğrenci&sektör)
    • Okul tabanlı kapsamlı dinamik izleme veri tabanın oluşturulması
    • Nüfus, Emek arz-talep, İş piyasası ihtiyaç analizi (bölgesel), iş gücü haritası, Gelecek mesleklerin eğilim analizi, Sektör envanterinin çıkartılması, Sektör üretimlerindeki projeksiyonun belirlenmesi,  Değişim parametrelerinin takip edilebildiği database
    • İş ilanları haritası

TASARLANAN BU MODELLE BEKLENEN SONUÇLAR

• Öğretmen ve öğrencilerin eleştirel ve problem çözme becerisine sahip bireyler olarak yetiştirilmesi,
• Hayatın farklı katmaları arasında işbirliği kurma becerisine sahip bireyler yetiştirilmesi,
• Bireylere zihinsel çeviklik ve esneklik kazandırılması,
• Bireylere inisiyatif alma ve girişimcilik becerilerinin kazandırılması,
• Sözlü ve yazılı iletişim becerilerinin kazandırılması,
• Bilgiye ulaşma ve ulaşılan bilginin işleme becerisinin bireylere kazandırılması,
• Meraklanma ve hayal kurma becerilerinin bireyler kazandırılması,
• Okul-sektör işbirliği bilen ve uygulayan bireyler yetiştirilmesi,
• Disiplinler arası ve alanlar arası programlara olan taleplerin artması,
• Mesleki yeterlilik ve standartların bir zorunluluk haline getirilmesi,
• Nitelikli iş gücü yetiştirilmesi ile sektörde rekabetin artacak olması,
• Türkiye’nin katma değeri yüksek ihracatı destekleyen gelecek vizyonununa uygun bireyler yetiştirilmesi,
• Eğitimde çağın gerekleri ve dünyayla uyumlu yeni bir modelin tasarımı

amaçlanmıştır.