Toplumun Temeli Aile

Toplumu oluşturan ve onu birleştiren değerler silsilesi mevcuttur. Bunlar toplumu oluşturan temel birleşenlerdir. Bu bileşenler olmadığı takdirde topluluk olması mümkündür.

Toplumun temel birimlerinden en önemlisi ailedir. Aile olmazsa olmaz bir yapıdır.

Göçler, çalışma hayatı aile denen toplumsal yapıyı önemli ölçüde etkilemiştir özellikle kadın ve gençlerin çalışma hayatına katılımı ile birlikte ailenin de yapısında bir dönüşüme ve evrime uğramıştır.

Türk aile yapısına bakıldığında 1980 lere kadar geniş aile dediğimiz gibi büyükbaba, büyükanne, anne, baba, çocuklar hatta bunların içine bekar hala, teyze dayı amca girmekteydi ancak kırsal kesimden büyük kentlere göçler, çalışma hayatına getirdiği zorluklar, ekonomik nedenler son kırk yılda çekirdek aileyi de adlandırdığımız aileye dönüşmüştür. Bu aile yapısı anne, baba ve çocuklardan oluşmaktadır.

Aile yapısındaki bu değişimler toplumsal yapıyı da etkilemiş önceden daha sıkı olan aile bağları ve dayanışma kültürü zayıflar hale gelmiştir.

Bir de ataerkil aile yapısıda giderek değişime uğramış aile içinde herkesin söz sahibi olduğu, görüş ve düşüncelere saygılı, demokratik aile yapısına doğru bir evrim geçirmiştir.

Aile yapısındaki bu değişimler toplumsal yapıyı da değiştirmiş öncesinde daha sıkı olan aile bağları ve dayanışma kültürün de giderek zayıflama oluşmuştur.

Özellikle modern toplumlarda aile yapısı, eşler arası ilişkiler aile üyelerinin statü ve rollerindeki değişime ayak uydurmuş olmakla birlikte Türk toplumunda olduğu gibi ailenin birey ve toplum için önemi devam etmiştir.

Dünya çapında ailelerdeki değişimler yaşanması modernleşme süreci birçok kültürde aile ilişkilerinde azalmayı da beraberinde getirmiştir. Bu dönemde ebeveynlerin aile dışında çalışma zorunluluğu bir kural halini almıştır. Boşanmalar ve tek ebeveyn çocuklu ailelerin sayısındaki artış aile yapısını olumsuz etkilemiş olmasına rağmen birey ve toplum için aile vazgeçilmez bir unsur olarak önemli fonksiyonunu yerine getirmektedir (Bayer A. Toplum ve Aile s.4-8 ,2013).

Aile yüzyıllardır varlığını sürdürmekte tüm yıpratılmaya karşın varlığını kıyamete kadar da devam ettirecektir. Ailede olabilecek bir çözülme toplumunda çökmesine neden olacaktır

Çocuklar ve gençler ailelerinde doğru ve yanlışı, ahlak ve etiği öğrenirler. Bu şekilde bireyler öğrendiklerini topluma taşıyarak toplumu zenginleştirirler iste bu şekilde toplum zengin bir kültüre sahip olur.

Bireyler için aile önem arz etmektedir çünkü ailede birey çok şeyi öğrenir. Birey çok şeye deneyimlenir. Bu şekilde farklı aile yapıları toplumu zenginleştirir (Toplum ve Aile s,2-3;2021).

Toplum içinde ailenin işlevleri olduğunu belirttik bunu açar isek

Bunlar biyolojik işlev koruculuk işlevi toplumsal işlev eğitim işlevi kültürel işlev ekonomik işler olarak adlandırabiliriz.

1-Biyolojik işlev olarak aile önemli görevi yerine getirir. Aile toplumda nüfusun kaynağını oluşturmuş kuşakların sürekliliğini ve neslin sağlıklı devamını sağlaması açısından temel bir sosyal kurumdur.

Eşlerin erken yaşta evlenmesi artan nüfusun eğitime olan ihtiyacı erken evlenenlerin okullardan ayrılması eğitimsiz ya da eğitim seviyesi düşük ailelerin çok çocuk yapması gibi hususlar neslin devamını için kontrol edilmesi gereken husus (Tezcan; 1985; s.157).

Ailenin koruyuculuk işlevi aile nin neslin devamını sağlayarak kendi varlığını ve insanlığın varlığını korumaktadır (Gökçe;1990; s.218).

2-Psikolojik işlev; çocukların ve gençlerin biyolojik bakımdan olduğu gibi psikolojik bakımdan da korunması ve yetiştirilmesi acısından, sevgi, saygı ve sığınma gibi psikolojik ihtiyaçlarınin doyurulması ailenin işlevlerin dendir.

3-Toplumsal işlev: toplum temelini oluşturan aile aslında en önemli görev ve işlevlerinde üstlenmistir. Birey toplum içinde bir statü ve role sahip. olmasina gerçek kişiliğini ancak diğer bireylerle sosyal iliskiler kurarak oluşturur. Bireye bu ortamı en iyi aile sağlar (Acar;1990s,22-23).

Eş seçme, yuva kurma tanıdık çevre kurma, sosyal Statü, denetim işlevi, güvenli bir çalışma ortamı sağlama, paylaşma, boş zamanı değerlendirme işlevi siyasal işlevler toplumsal işlevlerin içinde yer alır.

4-Eğitim işlevi; çocuğun ve gençlerin eğitiminden aile sorumludur. Her türlü eğitim ilk önce ailede başlar. Eğitimin temeli ailede atılır. Çocuk ve genç ailede aldığı eğitimle hayata hazırlanır (Gökçek;1990, s.218).

5-Kültürel işlev; çocukların ilk kulturel deneyimleri ailede başlar bu etki gençliğinde ve yaşamının diğer evrelerinde de etkisini sürdürür. Toplumun çekirdeğini oluşturan informal eğitimin verildiği bir sosyal kurum olan aile kültürel değerlerin normlarını samimi bir ortamda birincil ilişkiler yolu ile temelinin atıldığı yerdir. (Kır;2010; s.142).

6-Dini bilgilerin işlevi; Aile çocukların ilk dini bilgileri aldığı yerdir o nedenle aile bireylerinin doğru kaynaktan bu bilgileri almalı ve çocuklara sağlıklı bir şekilde aktarabilmelidir. Bu işlev toplumsal ilişkileri ve toplumun geleceğini de olumlu olumsuz etkilemektedir. Bu açıdan ayrıca irdelenmelidir.

7-Ekonomik işlev; çocuklar çıraklıktan kalfalığa oradan da ustalığa geçişte aileden getirdiği değerleri yansıtmaktadır. Aile bireylerin meslek seçimini doğrudan etkilemektedir. (Tezcan;1985 s,158).

Sonuç olarak toplumun temelini oluşturan aile yıllar içerisinde dönüşüme uğramıştır. Bu dönüşümler toplumu direkt etkilemiştir. Çocukların ve gençlerin ilk egitimcisi ve hayata hazırlayan ailenin toplum içindeki önemi tartışılmazdır. Dini değerler ve neslin sağlıklı devam edebilmesi için  açısından da aile vazgeçilmez bir öneme sahiptir. Ailenin toplum İçindeki işlevlerini yedi başlıkta incelemek ve bunların etkilerini bireyler açısından tanımlamak konunun anlaşılması açısından da önem arz etmektedir. Toplumun varlığını devam ettirebilmesi için aile dedigimiz kurumun bozulmadan ve yıpranmadan işlevlerini yapmadı gereklidir

KAYNAKÇA

Acar, Ali (1990) Türk Aile Yapısı ve Kızılcahamam Aile Yapısı Üzerine Bir Araştırma. İstanbul

Bayer.A (2013) Toplum ve Aile. İstanbul

Gökçe, Birsen (1990) Aile ve Aile Tipleri üzerine inceleme. Ankara

Kır, İbrahim (2010) Eğitimin Toplumsal Temelleri. Eğitim Bilimine Giriş. İstanbul

Kır, İbrahim (2011) Toplumsal kurum olarak Ailenin İşlevi. K. Maras

Tezcan, M (1985) Eğitim sosyolojisi. Ankara

AK, A (2021) Toplum ve aile. Ankara